...تكين در مقاله اي تحت عنوان " زمين شناسي ايران و نقل مكان قاره ها در خاور ميانه " سرگذشت زمين شناسي زاگرس را با ساير نقاط ايران بسيار متفاوت دانسته است. او مي نويسد: ‹‹ در ايران به استثناء ناحيه ي زاگرس، دگرشيبي هاي متعدد، نبود رسوبگذاري، دگرگوني، فعاليت ماگمائي، تغييرات رخساره چه در جهت افقي و چه در جهت قائم در طول سرگذشت زمين شناسي ديده مي شود. در حالي كه در زاگرس چنين نيست. ›› همه ي آن چه كه تكين براي حوضه ي خارج از زاگرس برشمرده است شرايطي است كه تشكيل ذخاير بزرگ نفت را منتفي مي كند.

اما به گفته ي منصور قرباني در كتاب "ديباچه ای بر زمين شناسی اقتصادی ايران" برخي از آن چه كه باعث شده بزرگترين ميادين نفتي ايران در زاگرس مجتمع گردند عبارتند از :

‹‹وجود توالی گسترده رسوبی تقریباً بدون انقطاع از پرمین تا پلیوسن (البته، به طور موضعی نبودهایی هم یافت می شود)با سنگ شناسی آهک، آهک رسی، آهک مارنی و تبخیری ها.

وجود سنگ منشأ، مخزن و پوش سنگ مناسب که شرایط لازم برای به وجود آمدن یک حوضه نفتی است.

نبود فعالیت های شدید زمین ساختی در طول پرمین تا پلیوسن. البته به این معنی نیست که در کل برهه زمانی، فعالیت زمین ساختی اعم از کوهزایی، چین خوردگی، گسلش وجود نداشته، بلکه این فعالیت در مقایسه با دیگر زون های زمین ساختی ایران، چندان محسوس نبوده است.

نبود فعالیت های ماگمایی و دگرگونی در برهه زمانی پرمین تا عصر حاضر  ،(چون این فعالیت ها باعث از بین رفتن مخازن تشکیل شده قبلی خواهد شد).››

بعد از زاگرس، حوضه گازدار كپه داغ كه ميدان گازي سرخس (بزرگترين ميدان گازي جهان)  در آن واقع است از مهم ترين حوضه هاي گازي ايران است و  ويژگي هاي زمين شناسي اين حوضه با ايران مركزي تفاوت  دارد.

اما حوزه ايران مركزي كه پارك ملي كوير هم در آن واقع است.

به گفته ي منصور قرباني  از همان منبع بالا، « در ايران مركزي وجود ذخایر نفتي با ساختارهای کوچک تاقدیسی و یا چینه ای، چندان دور از واقعیت نیست. اما احتمال وجود ذخایر بزرگ نفت و گاز با توجه به شرایط زمین ساختی و ماگماتیسم ایران مرکزی کم است.»

حالا نگاهي بيندازيم به حاصل تمام تلاش هائي كه در ايران مركزي براي جستجوي نفت صورت گرفته است :

به گزارش پانا نیوز، میدان نفتی البرز قم از نخستین میدان‌های نفتی کشور است که نیم قرن پیش با هدف اکتشاف نفت در مرکز ایران انتخاب شد و در شمال شهر قم به نتیجه رسید.

به این ترتیب 52 سال پس از کشف نفت در شهر مسجد سلیمان عملیات اکتشاف نفت در مرکز کشور و در منطقه البرز قم در سال 1335 شمسی آغاز شد که به فوران نفت از چاه شماره 5 این میدان منجر شد و در مدت یکصد روزی که فوران نفت از آن ادامه داشت، روزانه 120 هزار بشکه نفت خام از آن تخلیه شد. (و تمام!) يعني يك ميدان كوچك تحت فشار.

پنجاه و پنج سال بعد از اين اكتشاف به گزارش همان منبع، مطالعات اکتشافی در میدان نفتی البرز در شمال شهر قم حاکی از کشف 100 میلیون بشکه ذخایر جدید نفت خام در این منطقه هیدروکربوری است.

در همین حال مهدی فکور مدیر عامل شرکت نفت مناطق مرکزی ایران با اشاره به کشف ذخایر جدید هیدروکربوری در میدان البرز، گفت: ‹‹بر اساس مطالعات انجام گرفته متوسط نفت قابل برداشت از این میدان نفتی حدود 20 درصد است که قصد داریم نفت تولیدی البرز را به پالایشگاه تهران منتقل کنیم››. به جز اين فعاليت ها به نقل از يادداشتي به قلم رضا نصيري در روزنامه رسالت شماره 6959 ‹‹در سال 1305 دولت وقت از شركت نفت ايران و انگليس تقاضا كرد كه چند نفر زمين شناس مجرب به سمنان اعزام كند تا به طور خيلي محرمانه و پنهان مطالعاتي درباره نفت كوير خوريان بنمايند. زمين شناسان مزبور مطالعاتي نموده و گزارش دادند كه تصور نمي رود در ناحيه سمنان نفتي موجود باشد.

در سال 1309 شركتي به نام "شركت مطالعات ايران - فرانسه ‏Societe Franco Persaede Researchers‏ در پاريس تشكيل شد كه خود را علاقه مند به نفت خوريان نشان مي داد شركت مزبور چند نفر زمين شناس به سمنان فرستاد و آنها هم مطالعاتي كردند و به فرانسه مراجعت كردند. قرار بود كه اگر مطالعات آنها اميد بخش باشد شركت نفت خوريان توسعه يافته و با ورود سرمايه فرانسه در آن عميات وسيع تري انجام گيرد.›› كه ظاهرا مطالعات آن ها اميد بخش نبود و عمليات ديگري انجام نگرفت!

اما براي اينكه مخاطبان عزيز جمعيت خاطر پيدا كنند كه اگر در پارك ملي كوير ذخيره اي هم كشف شود به از بين رفتن پارك نمي ارزد نقل قولي مي كنيم از هرمز قلاوند مدير اكتشاف شركت ملي نفت ايران: ‹‹ او با اشاره به وضعيت اكتشاف در سال گذشته گفت: حدود هزار و 891 مليون بشكه نفت به همراه 388 مليارد فوت مكعب گاز قابل استحصال كشف شد كه بر اساس آمارهاي جهاني كه از سوي اوپك اعلام مي شود ايران توانست از رتبه ي چهارم به رتبه ي سوم ارتقا يابد.››   

ضمن تقديم بهترين شادباش ها براي اين اكتشافات گمان نمي كنم ديگر حاجتي به اطاله كلام باشد. فقط شما را به خدا دست از اين يك وجب خاك بكشيد.

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: